MOJA MUZYKA #22 "Księżycowy Pierrot" Natalia Kozłowska

Zapraszamy na kolejną odsłonę z cyklu MOJA MUZYKA. 28 stycznia, o g. 19.30 w Sali Wielkiej zaprezentowany zostanie "Księżycowy Pierrot" w reżyserii Natalii Kozłowskiej. Cykl Pierrot lunaire [Księżycowy Pierrot] op. 21 powstał na zamówienie śpiewaczki Albertine Zehme. Schönberg w oparciu o dwadzieścia jeden wierszy Alberta Girauda, przetłumaczonych na język niemiecki przez Ottona Eryka Hartlebena. Utwór ten stał się najbardziej reprezentatywnym dziełem Schönberga, mimo że on sam podkreślał lekki i satyryczny charakter swego dzieła. Strawiński, który odkrył kompozycję na etapie jej tworzenia, mówił o Księżycowym Pierrocie, że jest to "splot słoneczny i świadectwo ducha muzyki z początków XX wieku". Idąc za radą Schönberga, nie należy więc przywiązywać większej wagi do tekstu Alberta Girauda, znanego kompozytorowi w ekspresjonistycznym nieco tłumaczeniu na język niemiecki pióra Hartlebena. Warto jednak pamiętać, że refleksje artysty wypowiadane przez Pierrota ukrytego za deformującą, tragiczną i szyderczą maską, korespondowały ściśle w ówczesnymi przemyśleniami kompozytora. Obrazoburcze gesty bohatera z drugiej części są wyrazem jego zmagań z religią, którą Schönberg bardzo się wtedy interesował (poszukiwania nowej metafizyki, "prawdziwego uczucie religijnego"). Część trzecia traktuje o tęsknocie za "dawnym czasami", tęsknocie krytycznej zarówno wobec mieszczańskiej zacności jak i estetyzującej kultury. Księżycowy Pierrot składa się z trzech części zawierających po siedem melodramatów. Grupa instrumentalna składa się z fortepianu, skrzypiec (zastępowanych niekiedy przez altówkę), fletu (wymienianego na piccolo), klarnetu (i klarnetu basowego) oraz wiolonczeli. Głos solowy posługuje się techniką "śpiewomowy" zwaną "Sprechgesang"; jego zapis jest swobodny, zaś rejestr (głos śpiewany) nie pokrywa się z głosem mówionym. Partie instrumentalne, utrzymane w wirtuozowskim stylu kontrapunktycznym, są niezależne w stosunku do głosu. Posłużenie się techniką "śpiewomowy" nieuchronnie przywodzi na myśl kabaret - "najdoskonalszy z kabaretów", jak powie Boulez - mimo że wirtuozeria zapisu instrumentalnego nie ma z nim nic wspólnego.