GESTY OPORU | premiera spektaklu | 17.10, 19:00
17 Października 2025, 19:00 (Piątek)

GESTY OPORU | premiera spektaklu Domu Sztuki w ramach programu OFF Polska
GESTY OPORU to historyczny, bo pierwszy spektakl Domu Sztuki. Jest kameralną opowieścią skupioną na historiach znanych wydarzeń, jak protesty studenckie z 1968 roku, działalność skłotu Zaczyn od 2023 do 2024 roku czy okupacja Uniwersytetu Warszawskiego z 2025 roku, oraz mniej lub wcale nieopisanych działań — codziennej walki o prawo do odpoczynku czy zabiegania o godne warunki pracy. Gesty wyrażają się tutaj we wspomnieniach bólu spowodowanego milicyjnym granatem czy groźbami, znużeniem powtarzalnością obranej strategii, irytacją ze społecznego przywiązania do liberalnego gospodarowania czasem i pracą albo swego rodzaju wstydem, że o prawo do bezpiecznego wykonywania zawodu trzeba w ogóle zabiegać.
Dziękujemy, że doświadczeniami swojego oporu podzieliły i podzielili się z nami Julia Celejewska, Marek Kossakowski, Przemysław Mitka, Grażyna Obidzińska, Stanisław Sieniawski, Igor Szarafin, "Wera" i Gabriela Wilczyńska.
Tematyka "Gestów oporu" wzięła się z czynu Ryszarda Siwca, który 8 września 1968 roku na ówczesnym Stadionie Dziesięciolecia, czyli niecałe pięć kilometrów od Domu Sztuki, w geście antywojennego sprzeciwu popełnił samobójstwo. Wołał do kilku tysięcy osób: "usłyszcie mój krzyk". To nieoczywista, a jednocześnie niezwykle wyrazista część historii dzielnicy, w której działamy. Inspirując się lokalnością i poszerzając rozumienie tego, co się w takiej lokalności mieści, odnajdując echa przeszłości w teraźniejszości — samospalenie było punktem wyjścia do namysłu nad współczesnymi formami oporu i niezgody — skrajnym biegunem, od którego rozpoczęliśmy proces.
W "Gestach oporu" nie skupiamy się jednak na wielkich narracjach i głośnych aktach. Zamiast tego proponujemy wgląd w kameralne i prywatne gesty, często tak skromne, że ledwo zauważalne dla nieuważnego oka. Pokazujemy i opowiadamy o trudnościach, z jakimi wiąże się zaangażowanie — polityczne i aktywistyczne, ale też to skromniejsze, w którym chodzi raczej o codzienną pracę niż strzeliste akty, o wytrwałość, a nie pojedyncze działanie.
Doświadczenia sprzeciwu usłyszane w przeprowadzonych wywiadach, zostały przetworzone w procesie twórczym na słowa, ruch, fotografie i dźwięki tworząc z jednej strony dokumentalny, a z drugiej metaforyczny charakter spektaklu. Symboliczny głos oddany jest również zwierzętom innym niż ludzie — fotografia Coronado Feeders, Dalhart, Texas Mishki Hennera opowiada o krwi spływającej z amerykańskiej hodowli przemysłowej. Gdyby tylko zwierzęta mogły się uwolnić, rozszarpałyby to całe nasze gadanie na strzępy.
"Gesty oporu" to spektakl bardzo kameralny. W każdym z premierowych pokazów weźmie udział dokładnie dwadzieścia osób zaproszonych do podążania za jedną aktorką.
"bo to pożegnanie
to jest ostatni ofiarny stos
ja też na nim jestem
zginę ze wszystkim co na tym świecie dobre
i zginę w tłumie
czując miłość, solidarność i wspólnotę
zostawimy za sobą tylko popiół
i niech ci wszyscy żądni zysku
depczący ludzkie życia miliarderzy
wszechmocni dyktatorzy
siewcy wojny i chaosu
żrą popiół
i niech się wybiją między sobą
niech rzucają napalmy na te swoje złote pałace
i atomówki na prywatne jachty i lotniskowce
niech ich pochłonie własna chciwość i buta
niech już tylko ich krew i cierpienie zalewa świat
i nawet nie będzie dobrego oka by ich pożałować
aż pod naporem nieustającej walki o władzę, wpływy i puchar z błota
to wszystko po prostu pierdolnie
wszystko co znaliśmy przestanie istnieć
i nawet nie będzie żadnego oka by tego pożałować"
ZESPÓŁ
Reżyseria: Dorian W. Widawski
Tekst i dramaturgia: Agata Koszulińska
Opracowanie aktorskie: Anna Bolewska
Fotografia: Adam Durjasz
Sound design: Justyna Stasiowska
Reżyseria światła: Sebastian Klim
Makieta: Paweł Markiewicz, Julia Ślusarczyk
Produkcja: Helena Łomnicka
Komunikacja: Pamela Adamik
Grafika: Joanna Bębenek
Koordynacja: Marta Palińska
Patronuje: "Czas Kultury"
Spektakl powstaje w ramach Programu OFF Polska organizowanego przez Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego. Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Miejsce
ul Sztuki 17, Warszawa