Rzemiosło w późnośredniowiecznym Kołobrzegu [Pomerania incognita]

19 listopada (wtorek) o godzinie 18.00 zapraszamy do filii nr 7 (pl. Matki Teresy z Kalkuty 8) na kolejną odsłonę cyklu "Pomerania incognita. Spotkania z pomorską przeszłością". Tematem listopadowego spotkania będzie rzemiosło w późnośredniowiecznym Kołobrzegu, a wykład poprowadzi dr hab. Beata Wywrot-Wyszkowska.

Już od kilku dekad istotną rolę w badaniach nad rzemiosłem w późnośredniowiecznych miastach nadbałtyckiej części Europy odgrywa archeologia. Prowadzone na dużą skalę w ich historycznych centrach prace wykopaliskowe, związane z różnego rodzaju inwestycjami budowlanymi, przyczyniły się do odkrycia niezwykle licznych i zróżnicowanych asortymentowo źródeł, które stanowią doskonałą podstawę do podejmowania studiów nad wieloma aspektami aktywności rzemieślniczej. Są one nie tylko cennym uzupełnieniem badań opartych na przekazach pisanych, ale stwarzają szerokie możliwości poznania zjawisk nie zawsze uchwytnych w tychże źródłach. Dla wielu miast, dla których zachowała się bardzo ograniczona liczba średniowiecznych archiwaliów materiały wykopaliskowe stają się wręcz podstawowym źródłem do badań nad wytwórczością rzemieślniczą.

Wobec szczupłości przekazów pisanych, w studiach nad rzemiosłem w późnośredniowiecznym Kołobrzegu pierwszoplanowe znaczenie mają znaleziska archeologiczne. Zapoczątkowane w 1986 r. ratownicze prace wykopaliskowe zaowocowały odkryciem niezmiernie cennych źródeł do poznania wytwórczości rzemieślniczej. Dotychczas na terenie miasta zidentyfikowano szereg rzemiosł, m.in. kowalstwo, szewstwo, garbarstwo, ciesielstwo, tkactwo, powroźnictwo, garncarstwo, bednarstwo, tokarstwo. Źródła archeologiczne dostarczyły wielu danych do poznania asortymentu produkcji, stosowanych surowców i technologii wytwórczych, urządzeń i narzędzi, a także pomieszczeń produkcyjnych wykorzystywanych w poszczególnych rzemiosłach.

Kolejnym aspektem, który można rozpatrywać przez pryzmat źródeł archeologicznych jest topografia zawodowa późnośredniowiecznego Kołobrzegu. W toku dotychczasowych wykopalisk zarejestrowano na kilkunastu działkach zespoły znalezisk w postaci reliktów urządzeń, skupisk odpadów produkcyjnych, narzędzi oraz gotowych wyrobów, które można identyfikować z takimi przejawami aktywności rzemieślniczej, jak: kowalstwo, garbarstwo, szewstwo, kaletnictwo, rogowiarstwo, piekarstwo oraz rybołówstwo. Parcele te znajdowały się w różnych partiach zespołu miejskiego, wyróżniających się swoistymi warunkami naturalnymi i zróżnicowaną waloryzacją. Zaistniały stan rzeczy umożliwia podjęcie - na przykładzie potwierdzonych w materiale wykopaliskowym specjalizacji zawodowych - rozważań odnoszących się do kryteriów lokalizacyjnych warsztatów rzemieślniczych i ich miejsca w strukturze przestrzennej miasta.

Dr hab. Beata Wywrot-Wyszkowska - archeolog, absolwentka Uniwersytetu Wrocławskiego, adiunkt w Instytucie Archeologii i Etnologii PAN. Zainteresowania badawcze koncentrują się na archeologii średniowiecza krajów nadbałtyckich.

-----------------------------------------------------

"Pomerania incognita. Spotkania z pomorską przeszłością" to projekt popularyzujący historię Pomorza od pradziejów po wiek XX.

Raz w miesiącu organizujemy w filii bibliotecznej nr 7 (pl. Matki Teresy z Kalkuty 8) wykłady tematyczne połączone z dyskusją oraz okazjonalnie spotkania promujące książki wydane przez pracowników naukowych Instytutu Historii Uniwersytetu Szczecińskiego i Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk, których tematyka zainteresuje większe grono odbiorców.

Organizatorzy projektu:
Miejska Biblioteka Publiczna w Szczecinie
Instytut Historyczny Uniwersytetu Szczecińskiego
Instytut Archeologii i Etnologii PAN
Fundacja Ścieżkami Pomorza