Archi Spacer "Dzielnica Przyportowa Gdyni 2.0" | Weekend Architektury 2023

Archi Spacer "Dzielnica Przyportowa Gdyni 2.0"

Prowadzenie Robert Chrzanowski (historyk, badacz gdyńskiego modernizmu, przewodnik Gdyńskiego Szlaku Modernizmu)

Już po raz drugi, w tym roku wyruszymy na Arcy interesującą trasę na styku Miasta i Portu Morskiego. Festiwalowa edycja Archi-Spaceru "Dzielnica Przyportowa Gdyni", będzie znacząco wzbogacona i urozmaicona. Dotrzemy do kilku miejsc i budynków, wcześniej w ogóle lub bardzo rzadko przez nas eksplorowanych. W czasie spaceru zwrócimy uwagę także na wymiar społeczny tego dosyć nietypowego, choć budzącego spore zainteresowanie fragmentu Gdyni.

Położona na północnym skraju Śródmieścia Gdyni dzielnica przyportowa stanowi jeden z ciekawszych pod względem architektonicznym obszarów miasta. Na przestrzeni jednego kilometra możemy zobaczyć relikty dawnej wiejskiej zabudowy Gdyni, wielkomiejskie kamienice w jeszcze historyzującej szacie, oraz przede wszystkim nowoczesne modernistyczne budynki, stawiane zarówno przez prywatnych inwestorów, ale również przez instytucje i firmy państwowe, powstałe w okresie międzywojennym jak i po 1945 r., które projektowali architekci znani z wielu realizacji w Gdyni: Zbigniew Kupiec, Włodzimierz Prochaska, Stanisław Garliński, Jan Goździewski czy Adam Kuncewicz. Mimo wszystkich tych różnic w genezie zespół ten stanowi niezwykle harmonijną całość. Wkraczając od strony miasta możemy podziwiać nowoczesne budynki biurowe zaprojektowane przez Wacława Tomaszewskiego - Bergtrans i Dom Bawełny, oraz inwestycje powojenne - gmach kasyna przy ul. Żeromskiego z 1959 r. i siedzibę gdyńskiego ogniska YMCA - dzieło Stefana Kozińskiego i Bohdana Damięckiego, ukończone w 1951 r. Na uwagę zasługuje przede wszystkim serce dzielnicy - kompleks administracyjno-mieszkalny przy ul. Chrzanowskiego, którego centrum stanowi gmach Urzędu Morskiego otoczony przez bloki mieszkalne pracowników, siedzibę straży pożarnej czy urząd pocztowy. Na północnym skraju wznoszą się natomiast budynki magazynowe, takie jak Polski Monopol Tytoniowy, zaprojektowany przez Stefana Szyllera oraz monumentalny gmach Dworca Morskiego - dzieło katowickiego oddziału berlińskiej spółki Dyckerhoff & Widmann.